Online editie Pakkracht nr3 2018

P a k k r a c h t n r 3 2 0 1 8 42 C o l u m n Eind mei vierde de Vereniging Nederlandse Verpakkingskundigen haar zesde lustrum. Ter gelegenheid van het jubileum gingen we met eigen ogen de plastic soep bekijken. Daarvoor hoefden we niet naar vervuilde zeestromingen in de Stille Zuidzee of naar die in de Indische Oceaan overgevlogen te worden, maar was een korte reis naar de hoofdstad (toch helaas) voldoende. De Europese Unie gaat voortvarend aan de slag met wetgeving die eenmalig gebruikt plastic moet uitbannen. Het wordt nog een klus om te bepalen wat dat dan is, maar verpakkingen zullen daar ook deel van uit gaan maken. Dit alles om te voorkomen dat plastic in het milieu belandt, waar wij dit dan ‘in het wild’ gingen bekijken. Natuurlijk kun je stellen dat wanneer er geen plastic is, dit ook niet in het milieu terecht kan komen. Dat lijkt de argumentatie van de Europese Unie te zijn. Alhoewel het niet de vereniging is die onmiddellijk mijn sympathie heeft, is er wel inspiratie te halen uit de slogan van de Amerikaanse NRA, die voor verpakkingen kan gelden. Volgens hen geldt “Guns don’t kill people, people kill people”, dan kun je ook zeggen “Plastics don’t kill oceans, people kill oceans”. De plastic soep wordt gebrouwen door de mensen die daar ingrediënten ingooien. Het voorkomen van vervuiling doordat mensen afval niet (achteloos) weggooien, is denk ik een zinvollere route dan plastics simpelweg verbieden. Dat voorkomen zou gerealiseerd kunnen worden door torenhoge boetes en andere repressieve en sanctionerende maatregelen. Daar stimuleer je wellicht de schatkist mee, maar niet per se een innovatieve economie. Een beroep blijven doen op het gezonde verstand en mensen blijven uitleggen wat de functie van verpakken is, en hoe ze die verpakkingen kunnen afdanken, is ook een optie. In het publieke debat over zwerfaval worden helaas nog een hoop onzinnige argumenten genoemd. Zo hoorde ik laatst op Radio 1, nadat werd uitgelegd dat de functie van de folie is om de komkommer een week na de aankoop nog steeds zo vers mogelijk te kunnen eten, deze reactie: “Dan kun je toch beter elke dag een verse komkommer kopen zonder folie?” Tja, helaas zijn zulke reacties geen uitzondering, dus er lijkt nog een lange weg te gaan. Aanmoedigen om verpakkingen (en andere plastic producten) slimmer te ontwerpen, zodat ze uitnodigen tot effectief wegwerpen, recycling of meermalig gebruik, is een veel leukere uitdaging voor de industrie. Terug naar de hoofdstad. We gingen aan boord van een van de sloepen van Plastic Whale (The Plastic Fishing Co.), die allemaal van plastic afval zijn gemaakt. Gewapend met schepnetjes gingen we afval uit de grachten te scheppen. De hoeveelheid bleek tegen te vallen wanneer het doel is zoveel mogelijk op te scheppen. Zelfs in de grachten rondom de met toeristen vergeven Wallen lag weinig afval. Het ijverig plastic-vissen van een andere groep eerder die dag had klaarblijkelijk goed geholpen met het opruimen van de soep. Zo te zien lijkt er dus hoop. Die werd toch tenietgedaan dankzij een luie krantenjongen. Een grote stinkende bal afval die we opvisten, bleek een dik pakket kranten met de strap er nog omheen. In Amsterdam hebben ze een licht gebonden plastic soep met papieren ballen. IN ELKE EDITIE VAN PAKKRACHT VERTELT STEFAN HERMSEN, DOCENT FOOD PACKAGING OP DE HAS HOGESCHOOL, OVER DIVERSE ACTUELE ONDERWERPEN BINNEN DE VERPAKKINGSWERELD. ALS DOCENT STAAT HIJ MIDDEN IN HET REILEN EN ZEILEN VAN EEN VERPAKKINGSDESKUNDIGE. Soep met ballen Stefan Hermsen