Pakkracht nr6 2019 Online

P a k k r a c h t n r 6 2 0 1 9 31 E e n b l i k o p … Ongeveer zeventig jaar geleden begonnen we met de massaproductie van kunststoffen. Onder kunststoffen verstaan we een groep van organische stoffen die door een chemische reactie omgezet wordt naar synthetische stoffen. Plastic is dus niet maar één soort kunststof, er zijn vele verschillende samenstellingen met allemaal andere eigenschappen. De chemische verbindingen van kunststof hebben een groot voordeel: ze breken niet af! Geweldig voor het houdbaar houden van voedsel of als onderdeel in je auto, maar minder goed voor moeder natuur, want zwerfafval wordt dus niet of nauwelijks afgebroken. De meeste kunststoffen bestaan uit een keten monomeren: een polymeer. Hiervoor is ruwe aardolie de basisgrondstof. Ongeveer vier procent van de aardolie wordt gebruikt voor kunststoffen en kwart daarvan gebruiken we voor verpakkingen. We gebruiken de nafta uit de aardolie voor het winnen van onverzadigde koolwaterstoffen waar we bijvoorbeeld etheen van maken dat we later omzetten in polypropeen (PP). KUNSTSTOFVERPAKKINGEN Een kwart van het geproduceerde kunststof wordt dus gebruikt voor verpakkingen. Allemaal verpakkingen die we ook tegenkomen in onze oceanen. Maar waarom blijven we ons voedsel verpakken in kunststof, als het eigenlijk zo slecht is? De verpakking heeft vier belangrijke functies: beschermen, overdracht van productinformatie, bundelen en communiceren. Zonder verpakking wordt het bijvoorbeeld heel moeilijk om tonijnsalade mee te nemen uit de winkel. Want tegen de tijd dat jij je handjes gevuld hebt met de salade heeft de vorige winkelbezoeker het al aangeraakt of misschien eroverheen geniest. Om dan vervolgens met je hand vol druipende tonijnsalade bij de kassa aan te komen waar de kassière het wel eventjes scant en jij er stiekem met de Johma tonijnsalade vandoor gaat voor de prijs van de huismerk variant. Vergeet de tonijnsalade na aankoop niet snel op te eten want zonder verpakking blijft het niet heel lang goed. We hadden deze tonijnsalade natuurlijk ook kunnen verpakken in karton, blik of glas. Maar bij een kartonnen verpakking lekt het vet zo door de verpakking heen, blik moeten we versterken met een kunststof coating omdat er anders metaaldeeltjes in het product lekken en glas is zwaarder in transport en daarbij kost het veel energie om te produceren. Dan blijkt kunststof met zijn goede barrière, lage gewicht, stevigheid maar ook transparantie toch best een mooie oplossing. END OF LIFE Dat kunststof niet vergaat, is in het geval van voedselverpakkingen een groot voordeel, stel je voor dat de verpakking al afbreekt voordat het product geconsumeerd wordt. Maar in dit geval is het grootste voordeel ook het grootste nadeel. Ons kunststofafval heeft zich in de afgelopen zeventig jaar opgehoopt tot een enorm drijvend eiland midden in onze zee. Kunststof is te recyclen, maar waarom eindigt het dan niet bij de producent? Er bestaan grofweg dertig verschillende soorten kunststoffen, zoals PET voor flessen en potten of PP voor folie of saladebakjes. Om deze juist te recyclen, moeten ze van elkaar gescheiden worden. Dit kost veel energie en levert niet in alle gevallen evenveel geld op. Gerecycled kunststof is ook nog eens duurder dan nieuw kunststof. Raad eens wat er dan interessanter is? Vaak is het rendabeler om het afval te verbranden dan het opnieuw in te zetten. Dat is waarom we maar negen procent van ons kunststofafval daadwerkelijk recyclen. Zonde hè? Daarbij mag gerecycled kunststof wegens voedselveiligheidsredenen meestal niet meer gebruikt worden als voedselverpakking. De uitdaging ligt dus bij de vertaalslag naar voedselverpakkingen en het goedkoper beschikbaar maken van deze gerecyclede kunststoffen. Moeten we dan stoppen met het gebruiken van kunststof? Kunststof boycotten in Nederland doet vaak meer slecht dan goed. De werkelijke impact zit namelijk ìn de verpakking. Voedselverspilling heeft een veel grotere inbreuk op het milieu en kunststof is in sommige gevallen echt de meest duurzame optie om deze verspilling tegen te gaan. Ook wordt ons afval netjes opgehaald door de afvalverwerker waardoor het gehalte zwerfafval gelukkig vrij laag is. Dit is helaas nog niet in alle landen het geval. Door onze kennis te delen kunnen we ook andere landen helpen om het afval in ieder geval uit onze zeeën te houden. En natuurlijk kun jij zelf helpen door verantwoordelijk om te gaan met je afval. Co-founder van People of Tomorrow PLASTIC, OFWEL IN HET NEDERLANDS: KUNSTSTOF. WE HEBBEN HET ER ALLEMAAL OVER, PLASTIC IN DE ZEE, OP HET LAND EN IN ONS EIGEN LICHAAM. MAAR WAT IS PLASTIC NOU EIGENLIJK EN WAAROM GEBRUIKEN WE HET NOG? Simone Lips EEN BLIK OP... Plastic IN ELKE EDITIE NEEMT SIMONE LIPS, CO-FOUNDER VAN PEOPLE OF TOMORROW, EEN SPECIFIEK VERPAKKINGSMATERIAAL ONDER DE LOEP