De Juwelier nr 6 2018

D e J u w e l i e r n r 6 2 0 1 8 58 C o l u m n – A l o n B e n J o s e p h WIST U DAT IN SILICON VALLEY DE KINDEREN VAN DE TOP VAN GOOGLE, APPLE, FACEBOOK EN MICROSOFT NAAR SCHOLEN GAAN WAAR DIGITALE APPARATEN ALS SMARTPHONES EN TABLETS VERBODEN ZIJN? WIJ LEVEN IN ZEER TURBULENTE TIJDEN WAARIN MACHINES HET LANGZAAM LIJKEN TE WINNEN VAN MENSEN. WAARIN DE MENSHEID HEEL LANGZAAM ROBOTISEERT. OOK IN ONZE BRANCHE ZIEN WIJ DIE TENDENS OPKOMEN. NA TWEE ZWARE JAREN LIJKT HET OF BASELWORLD EEN GENADEKLAP HEEFT GEKREGEN. VEEL MERKEN HEBBEN OM UITEENLOPENDE REDENEN DE BEURS NA 101 JAAR OPGEGEVEN. HET VOORNAAMSTE ARGUMENT DAT ZE OPVOEREN IS DAT DE CONSUMENT DOOR DIGITALE MEDIA GEEN BEHOEFTE MEER HEEFT AAN EEN OUBOLLIGE FYSIEKE BEURS. Na decennia van succes en groei begon het de laatste jaren bij BaselWorld te rommelen. Bezoekersaantallen daalden, en voor veel kleinere exposanten bleken de kosten niet langer op te wegen tegen de baten. Een (voorlopig?) dieptepunt werd eerder dit jaar bereikt toen de machtige Swatch Group aankondigde niet langer aanwezig te zijn op de aankomende editie. Met 17 merken, waaronder Omega, Breguet en Longines, was dit natuurlijk een enorme aderlating! In hun kielzog hebben merken als Raymond Weil en Corum ook aangegeven niet meer te exposeren. Vele anderen zullen zich inmiddels ook achter de oren krabben. Een dergelijke tendens speelt niet alleen bij BaselWorld. Recentelijk gaven Audemars Piguet en Richard Mille aan dat zij ná 2019 niet meer op de SIHH Geneve zullen exposeren. Hun reden? Nu zij de distributie meer en meer in eigen hand nemen, achten zij een beurs die zich voornamelijk richt op profes- sionals in de branche van afnemend belang; liever richten zij zich direct tot de eindconsument. Veel juweliers twijfelen nu of het bezoeken van deze beurzen nog wel de moeite waard is. Er is dus iets gaande in de branche. Maar, is het zo dat u, mijn gewaardeerde collega, niet meer naar vakbeurzen wil? Wilt u geen producten meer voelen en beleven voordat u besluit of u het opneemt in uw winkelcollecties? Wilt u geen biertje drinken met uw collega’s en vrienden op het plein – ook al zijn de prijzen belachelijk? Wilt u de laatste nieuwtjes niet meer horen? Wilt u niet door de hal- len struinen om nieuwe merken te ontdekken en inspiratie op te doen? Wilt u niet horen hoe uw collega juweliers het doen aan de andere kant van de wereld? Ik wel! Ik hou van beurzen. Ook al worden de meest vooraanstaande vakbeur- zen steeds kleiner, ik zal ze zeker blijven bezoeken. Persoonlijk contact met leveranciers, collega’s, vrienden en journalisten is voor mij onmisbaar, net als het in de hand (en om de pols!) hebben van de nieuwste producten. Ik word nu eenmaal niet snel verliefd vanaf een PDF presentatie en een aansluitend bestelformulier in Excel. Met mijn andere bedrijven ben ik al jaren bezig met databases, Big Data, algo- ritmes, Machine Learning en kunstmatige intelligentie. Een paar weken na het uitbreken van de ‘BaselWorld crisis’ heb ik het boek ‘Homo Deus’ van Yuval Harari gelezen. In het toekomstbeeld wat daarin wordt geschetst spelen deze zaken een enorme rol en dit zette mij aan het denken. Als de grote luxemer- ken een fysieke beurs opgeven omdat ze van mening zijn dat ze dezelfde ver- kopen kunnen genereren door middel van digitale manieren, dan lijkt het hek van de dam. Achten de merken ons juweliers überhaupt nog wel nodig? En nog een stap verder, wat is onze toegevoegde waarde als straks een algoritme de smaak van de klant perfect weet te vertalen naar de juiste suggestie, welke vervolgens immer resulteert in een verkoop? Wat onderscheidt ons straks nog van deze ‘robots’ uit de toekomst, welke sneller en beter kunnen denken dat wij zelf, die meer empathie hebben, en nooit moe of chagrijnig zijn? Klinkt dit als wazige toekomstmuziek? Bedenk dan eens dat een merk als Jaeger-LeCoultre nu al experimenteert met geautomatiseerde chatbots op Facebook. De vragen die zij kunnen beantwoorden zijn weliswaar nog vrij basaal, maar straks weten we niet meer wie we aan de telefoon hebben – een mens of een machine! Na nog langer peinzen realiseerde ik mij dat hoe sneller wij als samenleving digitaliseren, des te meer wij behoefte hebben aan echt, fysiek, contact. Face-to- face gesprekken waar gelachen, gehuild en omhelst kan worden. Hoe globaler de wereld wordt, des te meer wij ook behoefte hebben om ergens bij te horen. Wij hebben behoefte aan een identiteit, en identiteit wordt ontleend aan cultuur. De dikke Van Dale (ja, de papieren versie) geeft als definitie voor cultuur: ‘het geheel van geestelijke verworvenheden van een land, volk enz.; = beschaving: eetcul- tuur, wooncultuur’. Volgens Wikipedia is de definitie: ‘In enge zin is cultuur een ambacht, kunst, religie en wetenschap (zoals literatuur, architectuur), gewoonten en gebruiken in een gebied, de kleding, vrijetijdsbesteding en voedselvoorziening’. Dat is nou precies de reden waarom de leiders van de Digitale Wereld in Silicon Valley en masse hun kinderen naar scholen sturen zonder digitale schermen. Scholen waar er nog krijtborden gebruikt worden om op te schrijven, er omgangs- vormen geleerd worden, waar kinderen leren dingen te maken met hun handen en waar ze buiten spelen. Omdat cultuur samen gemaakt en geleerd wordt, in de échte wereld, waar alle zintuigen gebruikt worden. Iets wat robots niet kunnen. Reageren op deze column is mogelijk door een e-mail te sturen naar alon@ oakconsultancy.com of te bellen naar Oak Consultancy, tel. 020-2602100. Aanvullende informatie is ook beschikbaar op OakConsultancy.com Alon Ben Joseph Waarom robots nooit menselijk zullen worden