Opticien nr 1 2015

de opticien 98 Bij de overdracht van een B.V. is een van de belangrijkste vragen: wat wil de ondernemer verkopen? Het antwoord op deze vraag is name- lijk bepalend voor de keuze tussen de twee mogelijke vormen waarin overdracht van een onderneming kan plaatsvinden: de activa passiva transactie of de aandelentransactie. De aandelentransactie en de activa passiva transactie Tussen de aandelentransactie en de activa passiva transactie bestaan belangrijke verschillen. Ter illustratie worden beide vormen van overname uiteengezet voor het opticienbedrijf van Sander: FOCUS BV. Sander houdt de aandelen in FOCUS BV via zijn holdingmaatschappij SANDER HOLDING BV en wenst FOCUS BV te verkopen aan een derde. Bij een activa passiva transactie is FOCUS BV de verkopende partij. FOCUS BV verkoopt de onderne- ming (lees de activiteiten van het opticienbedrijf) aan de derde. Hierbij valt niet alleen te denken aan de machines, voorraden, inven- taris en het personeel van FOCUS BV, maar ook aan eventuele over te nemen overeenkomsten waarbij FOCUS BV partij is, zoals huur- en leasecontracten. De banktegoeden, debiteuren, crediteuren en bank- schulden blijven vaak achter bij de verkopende onderneming. Bij een aandelentransactie is dat anders. Niet de onderneming van FOCUS BV, maar de aandelen in FOCUS BV zijn onderwerp van ver- koop. De verkopende partij is dan ook niet FOCUS BV, maar SANDER HOLDING BV. Alle bezittingen, schulden, rechten en verplichtingen, contracten met leveranciers, perso- neel en afnemers, licenties en ver- gunningen, schulden aan de belas- tingdienst gaan door overdracht van de aandelen in FOCUS BV ‘mee over’ naar de derde. Er verandert dus niets aan FOCUS BV. Slechts de door SANDER HOLDING BV gehouden aandelen in FOCUS BV komen in handen van de derde. Voor- en nadelen De activa passiva transactie en de aandelentransactie zijn dus zeer ver- schillend. Waarom zouden partijen voor de ene of andere oplossing kiezen? • wijze van overdracht Een overweging die hierbij een rol kan spelen is het verschil in (juridi- sche) complexiteit tussen de twee soorten transacties. Een aandelenoverdracht is juri- disch gezien relatief eenvoudig. Overdracht vindt plaats door middel van een koopovereenkomst, gevolgd door een enkele notariële leverings- akte waarin alle rechten en plichten worden overgedragen. Een activa passiva transactie is vaak complexer. Bij deze overdracht moet ieder actief worden omschreven en apart wor- den overgedragen. Wanneer het gaat om de overname van registergoede- ren, dient de overdracht bovendien plaats te vinden door middel van notariële akte. • risicobeheersing Een ander aspect dat van belang kan zijn is de wens van partijen om al dan niet alle rechten en verplichtin- gen te laten overgaan op de verko- pende partij. Bij een aandelentransactie komen alle rechten en plichten automa- tisch voor rekening en risico van de koper. Dit betekent echter ook dat eventuele verborgen gebreken (de zogenaamde ´lijken in de kast´) mee overgaan. Dat kan voor de koper een ongewenst gevolg zijn, zeker als eventuele risico´s onvoldoende zijn afgedekt, bijvoorbeeld doordat de verkopende partij geen of onvol- doende verstrekkende garanties en vrijwaringen wenst te verstrekken. Dergelijke risico´s spelen een min- der grote rol bij een activa passiva transactie. Bij deze transactie wor- den bezittingen en schulden expli- ciet overgedragen en wordt door partijen duidelijk vastgelegd wat wordt gekocht. De kans op onge- wenste verrassingen aan de zijde van de koper is daarmee minder groot. De activa passiva transactie kent echter ook nadelen. Omdat de con- tracten die de verkoper heeft geslo- ten niet automatisch mee overgaan, dient de wederpartij bij zo’n con- tract in te stemmen met overdracht van het contract aan de koper. Dit kan tot gevolg hebben dat de koper opnieuw moet onderhandelen over deze contracten en de wederpartij gelegenheid krijgt om nieuwe eisen en voorwaarden te stellen. • keuzemogelijkheden Een andere belangrijke reden kan zijn gelegen in het feit dat op de balans van de over te nemen onder- neming bezittingen (activa) of schul- den (passiva) staan die de koper niet wenst over te nemen. In geval van een activa en passiva overeenkomst wordt door partijen expliciet vastge- legd wat wordt gekocht en verkocht. Al hetgeen de koper niet wenst over te nemen, blijft achter bij de ver- koper. Bij een aandelentransactie bestaan een dergelijke keuzemoge- lijkheden niet. Tot slot Kortom, bij de keuze voor een overdrachtsvorm dient door partij- en rekening te worden gehouden met de aanzienlijke juridische en bedrijfseconomische die met een keuze gepaard gaan. Daarnaast speelt ook het fiscale aspect een grote rol. Zowel in het geval van aandelenoverdracht als de passiva activa transactie, dient bovendien bijzondere aandacht te worden besteed aan de koopovereenkomst, waarin onder andere afspraken kun- nen worden opgenomen ten aanzien van de eerder genoemde garanties en vrijwaringen. Het devies luidt dan ook om u – of u nu als kopende of verkopende partij bij een overname betrokken bent – goed te laten advi- seren! Wilt u meer informatie over de mogelijkheden bij de (ver)koop van een onderneming? Neem dan con- tact op met Perry Willard (p.willard@ pvdb.nl) of Evelyn Wolterink (e.wolterink@pvdb.nl ). Verkoop van een onderneming J U R I D I S C H A D V I E S Uw vak als opticien bestaat al lang niet meer uit alleen maar de verkoop van mooie brillen en of het aanpassen van contactlenzen. U bent meer en meer ondernemer en daarbij komen allerlei zaken kijken zoals verzekeringen, personeelsbeleid, marketing, winkelinrichting en ga zo maar door. Binnen deze takken is er volop beweging en verandering en wij houden u graag op de hoogte van deze ontwikkelingen. Samen met advocaten Said Samiha en Erik Jansen van Poelmann van den Broek – partner in arbeidszaken – brengt vaktijdschrift De Opticien u het laatste nieuws op het gebied van arbeidsrecht.