DE OPTICIEN NR 1 2023 37 ERIK SMIDT IS EIGENAAR VAN ERCON CONTACTLENZEN & CONSULTANCY. ERCON IS EEN LEVERANCIER VAN CONTACTLENZEN EN LEVERT AAN OPTICIENS, OOGARTSPRAKTIJKEN EN AANPAS-INSTITUTEN. TEGENWOORDIG KOM JE VEEL ARTIKELEN TEGEN OVER KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE OF AI ZOALS HET VAAK WORDT AFGEKORT. JE KUNT JE AFVRAGEN OP WELKE MANIER AI EEN VERRIJKING IS VOOR DE SAMENLEVING. WANNEER HET BIJVOORBEELD IN DE GENEESKUNDE WORDT TOEGEPAST, LIJKT HET ANTWOORD GEMAKKELIJK TE GEVEN, ALLES WAT BETER IS VOOR DE PATIËNT IS EEN VERRIJKING, ZOU JE KUNNEN ZEGGEN. NAAR MIJN MENING IS DIT WAT SIMPEL VERWOORD EN IS HET BELANGRIJK OM TE KIJKEN WAT KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE INHOUDT OF WAT ÜBERHAUPT INTELLIGENTIE INHOUDT. KUNSTMATIGE INTELLIGENTIE, ZEGEN OF PLAAG? Erik Smidt COLUMN Het bepalen van intelligentie bij mensen is al lastig te doen en houdt ook veel meer in dan een aantal testjes maken en daar een getal aan verbinden. Er worden bijvoorbeeld door veel onderzoekers al veel verschillende vormen van intelligentie beschreven, zoals analytische intelligentie, sociale intelligentie, fluïde intelligentie, praktische intelligentie en nog veel meer. Ondanks dat het dus al erg moeilijk is om intelligentie in het algemeen te omschrijven, wordt toch getracht in een test te bepalen of een apparaat als kunstmatig intelligent kan worden beschouwd. Alan Madison Turing ( 1912-1954) had al een test ontwikkeld die nog steeds algemeen geaccepteerd wordt met als uitkomst een definitie van AI. De test bepaalt in grote lijnen dat een computer als intelligent kan worden beschouwd wanneer de computer je voor de gek kan houden en je kan doen laten geloven dat het een mens is. Inmiddels is AI het niveau van onderzoek natuurlijk al lang overschreden en wordt het in veel zaken toegepast. Niet alleen in de medische wetenschap, maar ook in tal van andere zaken komt kunstmatige intelligentie, of op zijn minst een poging daartoe, voor. Er wordt nogal eens gesteld dat er verschil bestaat tussen sterke AI en zwakke AI, waarbij de sterke variant kan redeneren en zelfs wellicht een zelfbewustzijn zou hebben en de zwakke variant zich vooral bezighoudt met algoritmen en expertsystemen. De overheid maakte bijvoorbeeld gebruik van de laatste variant en we weten waar dat toe kan leiden. Of de sterke variant echt mogelijk is, is nog niet duidelijk en sommige wetenschappers stellen dat de sterke variant gewoon de optelsom van een aantal aanééngekoppelde zwakke AI varianten is. Eén van de kunstmatige intelligentie toepassingen die de laatste tijd nogal veel in het nieuws is, wordt aangeduid met CHATGPT. Dit is een chatbot die door iedereen gebruikt kan worden en die is gespecialiseerd in dialogen met degene die het gebruikt. GPT staat voor generative pretrained transformer, wat wil zeggen dat het een zelf ontplooiende voorgetrainde veranderaar is. Ik denk dat het uit kan maken wie de “trainer“ van een dergelijk apparaat is, maar laten we dat even buiten beschouwing laten. Het programma kan veel antwoorden op vragen geven die je stelt, maar kan je ook helpen met het schrijven van artikelen en dergelijke. Het bijzondere van het systeem en de reden van de grote aandacht die het krijgt, is de uitgebreide en gedetailleerde reacties en uitgesproken antwoorden die het systeem geeft. Ik heb CHATGPT het volgende gevraagd: “Write something in 25 words about AI in Dutch.” Als je dan direct als antwoord krijgt "Kunstmatige intelligentie kan helpen om complexe problemen op te lossen en processen te automatiseren", is dat naar mijn idee al wel indrukwekkend. Het is leuk om te doen en kent vele toepassingen. Ale je bijvoorbeeld het recept van Bloody Mary vraagt, dan krijg je direct een uitgebreid antwoord terug getypt wat door een mens lijkt gedaan. De chatbot kan zelfs een column of heel essay over een onderwerp schrijven in de stijlvorm die van jou is en zo zijn er veel toepassingen mogelijk. Terug naar de vraag of AI nu een zegen of een plaag is. Om eerlijk te zijn kan ik deze vraag niet goed beantwoorden omdat het ligt aan wie het inzet en gebruikt, zoals met veel dingen. Het ligt er naar mijn idee ook aan wat het doel is van de inzet van kunstmatige intelligentie en voor mij ligt de grens bij de mogelijkheid tot inzet van de menselijke maat, maar voorstanders zullen zeggen dat dit zelfs door een computer wellicht beter gedaan kan worden. En het is toch vreemd dat u nooit zult weten of dit door mijzelf of door bijvoorbeeld CHATGPT is geschreven? Ik wens u veel intelligentie van uzelf.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTAyNDU4