14 NBT MAGAZINE NR 5 2025 OVENS & DUURZAAMHEID STOKEN MET VERSTAND: HOE BAKKERIJ ELSINGA DE TOEKOMST BINNENHAALDE MET INNOVATIEVE PELLETOVENS Terwijl veel bakkers worstelen met stijgende energiekosten en toenemende duurzaamheidsdruk, koos Jan Bijlsma van Bakkerij Elsinga voor een oplossing die beide uitdagingen in één klap aanpakt: hij investeerde in twee pelletgestookte ovens. Als een van de eersten in de Benelux maakte hij de overstap en is sindsdien niet alleen minder geld kwijt aan energie, maar bakt hij ook volledig CO₂-neutraal. “Ik had dit jaren eerder moeten doen”, zegt hij met overtuiging. In de historische binnenstad van Harlingen, waar Bakkerij Elsinga al decennialang een vaste waarde is, stonden de afgelopen jaren niet alleen het deeg, maar ook de energiekosten onder druk. “Onze oude gasoven – toch ook pas vijftien jaar oud – had onderhoud nodig en dat liep behoorlijk in de papieren”, vertelt Jan. “Dat was het moment waarop ik ben gaan rekenen. Wat kost het ons nu, wat levert gas op qua energie en wat zijn de alternatieven?” De eerste kennismaking Na een rondgang bij een aantal ovenbouwers en daarbij de geijkte alternatieven – elektrisch of hybride bakken – bekeken te hebben, werd Jan zijn interesse gewekt door een nieuwsbrief van POBO Group, met het assortiment van Polin. “Ik heb daarbij het aanbod van deze ovenbouwer goed bekeken en stuitte op een pelletgestookte oven. Ik had wel weet van het bestaan van een kachel op pellethout, maar een oven, dat wist ik niet. Ik heb contact met ze gezocht en we zijn gaan kijken naar de voor- en nadelen.” Het allergrootste voordeel bleek al snel de energiebesparing. Een grove berekening bracht Jan tot de ontdekking dat één kuub gas ongeveer gelijk staat aan twee kilo pellets qua energie-inhoud. Een kilo pellethout kost dertig cent, waar een kuub gas al snel het viervoudige kost. Het resultaat van de rekensom is net zo makkelijk als indrukwekkend: de energierekening van de bakkerij kon met meer dan 50% dalen. Bovendien valt deze investering onder de Energieinvesteringsaftrek (EIA), waardoor het initiatief ook financieel aantrekkelijk is voor andere ondernemers in de sector. Die wetenschap, in combinatie met de almaar stijgende gasprijzen, deed hem verder kijken. “Ik wist dat we uiteindelijk toch van het gas af moesten. Dus waarom niet nu al die stap zetten?” De overstap naar pellets Niet alleen de kostenbesparing trok Jan over de streep, al was dat waarschijnlijk wel genoeg geweest. “Toen ik hoorde dat je met een pelletoven dezelfde bakkwaliteit kunt halen én de helft minder kwijt bent aan stookkosten, was ik natuurlijk om.” Toch was het geen impulsieve beslissing: de ovens kostten samen zo’n 100.000 euro, inclusief karren, platen en bakvormen. “Dat is geen bedrag dat je zomaar uitgeeft. Maar als je het afzet tegen het rendement en je kijkt naar de toekomst, dan is het gewoon een slimme investering.” Traditioneel vakmanschap, moderne techniek De pelletovens die inmiddels in Harlingen staan, zijn een geavanceerd staaltje techniek. Gebaseerd op Polin’s beproefde rotatie- en stoombuizenmodellen, maar dan volledig geoptimaliseerd voor verbranding met houtpellets. “Je merkt het in alles”, geeft Jan aan. “De oven is snel op temperatuur, geeft krachtige stoom en houdt de warmte perfect vast. De temperatuurregeling is heel responsief, precies wat je nodig hebt als je afwisselend brood, koekjes en gebak bakt.” Op de vraag of het bakproces anders is dan bij gas, is hij duidelijk: “Eigenlijk niet. Elk type oven vraagt even wat gewenning, maar qua bakresultaten is er geen verschil. Sterker nog; ik heb nog nooit meegemaakt dat een oven zo gelijkmatig van boven tot onder bakt. Ik kan alleen maar vol lof zijn. Alles komt er precies zo uit als ik wil.” Duurzaamheid als extra troef Naast de financiële voordelen is er ook een duurzaamheidsaspect. Pellets worden gemaakt van geperst zaagsel – een bijproduct van de houtindustrie – en stoten bij verbranding alleen de CO2 uit die het hout tijdens zijn levensduur heeft opgenomen. Daardoor wordt de brandstof beschouwd als
RkJQdWJsaXNoZXIy MTAyNDU4