Zo’n 14 miljard jaar geleden is het nu sinds de big bang. Daarna dijde het spul
met razende snelheid uit en ergens in dat onmetelijke heelal begon na 8 miljard
jaar de aarde vorm te krijgen. Eeuwigheden volgden, gevuld met onophoude-
lijk spektakel die door de eindeloze opeenvolging daarvan wellicht toch wat
saai werden. Meteoorinslagen, kokende oersoep, en passant een botsing met
een andere prille planeet, vulkaanuitbarstingen hielden de soep nog langzaam
aan de kook, continenten werden gevormd, voorzichtig eerste nietig en onoog-
lijk leven, ontstaan der soorten, uitsterven van soorten, enzovoorts. En dan was
daar, ongeveer 200.000 jaar geleden de moderne mens: de denkende mens.
Nog immer onooglijk leven maar dat terzijde. We hebben als soort de grootste
tijd van ons bestaan nomadisch doorgebracht het voedsel achterna trekkend
onderwijl de planeet koloniserend. De noodzaak om voedsel te verpakken was
er niet en hoe de mens zijn schamele boeltje bij elkaar pakte weten we niet.
Dat heeft die moderne mens tienduizend generaties volgehouden totdat 10.000
jaar geleden de landbouw per toeval ontstond in de toen meest vruchtbare
streek op aarde: de zogenaamde vruchtbare halve maan rond de Eufraat en
de Tigris. In de paar honderd generaties die volgden is het hard gegaan. Syrië
en Irak zijn lang zo vruchtbaar niet meer weten we helaas maar al te goed en
de moderne mens trekt nu moedeloos van de keuzestress langs de supermarkt
schappen. Twee uitersten in een zin verenigd. Dezelfde denkende mens, homo
sapiens, als die van tienduizend generaties geleden.
Blijkbaar deden we het als soort zo gek niet in de 2000 eeuwen die achter
ons liggen, we hebben het immers tot vandaag gered. En misschien kunnen
we daar wat van leren om de tobbende mens van nu (vooruit) te helpen. Voor
lange tijd immers volgden we de gewoonten en gebruiken van de mensen om
ons heen. Dat was een min of meer zeker bestaan en ook een veilig bestaan.
Weinig inspiratie tot innovatie en ook geen dwingende noodzaak daartoe.
Veranderingen gingen geleidelijk en veel succes berustte op toeval.
Ik denk dat we die mens ook in onszelf en in de mensen om ons heen herken-
nen. We leven in homogene gemeenschappen, luisteren naar dezelfde muziek,
kijken naar dezelfde programma’s en kopen dezelfde spullen. Mode is geen
uiting van individualisme. Dat er zoiets als mode bestaat bewijst juist dat we
hetzelfde willen zijn. Dat we in het voorbijgaan van 87.6 MHz tot 104.8 MHz
veelal dezelfde muziek horen betekent niet dat al die zenders geen fantasie
hebben maar dat wij datzelfde blijkbaar willen horen. En dat de schappen vol
staan met min of meer dezelfde producten…
Ruim 70% van de introducties in de supermarkt mislukt en het nieuwe product
is binnen enkele maanden niet meer op het schap te vinden. Dat zijn dan
producten waar lang aan gewerkt is, die positief werden bevonden in markt-
onderzoek en waarvan ook op andere onderbouwde manieren gedacht werd
dat ze succesvol zouden zijn. Onderzoek en evaluatie naar de oorzaak van die
mislukkingen geven geen duidelijk antwoord en komen neer op variaties als dat
de markt er nog niet rijp voor was of het product nog niet goed. Je zou denken
dat al die keren de les dan is om bij een volgende introductie te wachten op
een rijpe markt of om een beter product te maken. Laat ik dit keer daarom eens
pleiten voor meer van hetzelfde. Geen revolutie maar evolutie. Rustig sleutelen
aan wat aanpassingen. We kunnen bogen op 200.000 jaar gegarandeerd succes
wanneer er meer van hetzelfde op de schappen staat en de toevalstreffer daar
stuiten we vanzelf op.
Ook buskruit werd per ongeluk uitgevonden… tot een big bang heeft dat voor-
alsnog niet geleid.
STEFAN HERMSEN IS AFSTUDEERCOÖRDINATOR FOOD PACKAGING AAN DE HAS HOGESCHOOL ’S-HERTOGENBOSCH. ALS AFSTUDEER-
COÖRDINATOR IS HIJ VERANTWOORDELIJK VOOR HET CURRICULUM VAN DE VIERJARIGE AFSTUDEERRICHTING FOOD PACKAGING, ONDER-
DEEL VAN DE OPLEIDING FOOD INNOVATION AAN DE HAS HOGESCHOOL. “SINDS 2011 HEB IK DE MOGELIJKHEID OM HET ENTHOUSIASME
VOOR VERPAKKINGEN TE DELEN MET EN OVER TE DRAGEN AAN EEN NIEUWE GENERATIE VORMGEVERS EN ONTWIKKELAARS”, ZEGT
STEFAN HERMSEN OVER ZIJN WERK. HIJ WERKT AL LANGER IN DE TAK VAN VORMGEVING EN REALISATIE VAN DE VERPAKKINGSINDUSTRIE.
Homo Petere
MIRABUNDUS
Stefan Hermsen
C
O L U M N
P
A K K R A C H T
N R
2 2 0 1 6
12