Pakkracht nr.1 2016

17 / 44

P A K K R A C H T N R 1 2 0 1 6 17
W E T E N S C H A P
HOE STAAT HET ERVOOR MET
de Biobased
Economy
IN EUROPA?
Namens Wageningen UR maakte ik deel uit van deze expertgroep, bestaande
uit vertegenwoordigers van verschillende brancheorganisaties (van chemie tot
biotech en van hout- en rubber- tot zetmeelproducenten), overheden en een
paar onafhankelijke vertegenwoordigers van kennisinstellingen. Ik zat ook in
de vierkoppige werkgroep die de assessment heeft gedaan. Onze conclusie: op
een aantal gebieden is flinke progressie gemaakt. Tegelijkertijd zijn er op een
aantal cruciale punten veel concretere maatregelen nodig om de markt voor
biobased producten een boost te geven.
VOORTGANG
We stellen als expertgroep vast dat op sommige gebieden best goed gaat. Zo
zien we dat er in de EU veel wordt geïnvesteerd in technologische innovatie.
Ook is er flinke voortgang geboekt met de ontwikkeling van Europese normen
en gerelateerde certificering van biobased producten. Die zijn voor producen-
ten belangrijk om bijvoorbeeld te kunnen claimen dat een product biologisch
afbreekbaar is of ten minste voor een bepaald percentage uit biobased inhouds-
stoffen bestaat.
KNELPUNTEN
Tegenover deze positieve ontwikkelingen staan ook knelpunten. Zo wordt de
aanbeveling om biobased producten tenminste in gelijke mate te stimuleren als
bio-energie en biobrandstoffen wel breed erkend, maar vind het beleidsmatig
nog nauwelijks opvolging in Europa. Daardoor blijft de beschikbaarheid én
betaalbaarheid van grondstoffen voor biobased producten een probleem. Wat
de marktontwikkeling van biobased producten verder nog belemmert,is dat
veel producteisen nog zijn afgeleid van bestaande, fossiele materialen. Dit is
een probleem omdat biobased producten door hun andere samenstelling niet
altijd aan die producteisen kunnen voldoen. We zien dit bijvoorbeeld sterk
in de markt voor bouwmaterialen. Daarnaast wordt het gebruik van biobased
producten niet specifiek gestimuleerd.
IN 2011 FORMULEERDE DE AD-
HOC-ADVIESCOMMISSIE BIOBASED
PRODUCTS IN OPDRACHT VAN
DE EUROPESE COMMISSIE 15
HOOFDAANBEVELINGEN OM DE
MARKTONTWIKKELING VAN BIO-
BASED PRODUCTEN TE STIMULEREN.
VIER JAAR VERDER HEEFT DE EU DE
EXPERTGROEP BIOBASED PRODUCTS
GEVRAAGD VIA EEN ASSESSMENT
VAST TE STELLEN WAT ER MET DEZE
AANBEVELINGEN IS GEBEURD.
MOEDIGE BESLUITEN NEMEN
Ik zie onze analyse als een wake-up call voor de politiek. Europa kan een
leidende rol spelen in de Biobased Economy, maar daarvoor zijn wel politiek
moedige besluiten nodig die laten zien dat we biobased producten verkiezen
boven fossiele producten of ten minste zorgen voor een gelijk speelveld ten
opzichte van de petrochemie- en bio-energiemarkten. Europa wordt nu name-
lijk links en rechts ingehaald. Links door Azië, waar fors wordt geïnvesteerdin
het aantrekken van productiefaciliteiten voor biobased producten. Rechts door
de Amerika’s, die wél de slag maken van een fuel-driven biobased economy
naar een materials-driven biobased economy. Zie bijvoorbeeld het recente
initiatief voor een belastingvoordeel voor biobased chemicals.
NEDERLAND
Wat voor Europa als geheel geldt, geldt voor Nederland afzonderlijkmisschien
nog wel sterker.Onze sterke positie in agrofood en chemie is daarbij een
voordeel. Maar een nadeel is onze traditie in de petrochemie. We hebben dus
veel te winnen, maar ook te verliezen.Als we in de Biobased Economy een
voortrekkersrol willen spelen, dan moet onze ambitie helder zijn: waar wil-
len we als Nederland naartoe, welke industrieën passen daarbij en welke niet
(meer)? Het is tijd om keuzes te maken en mijn bezoek aan de milieutop in
Parijs afgelopen december stemt mij wat dat betreft positief. (Bron: biobased
economy nieuwsbrief van de Wageningen Universiteit.)
Meer informatie:
Wageningen UR Food and biobased research
Telefoon: 0317480084